Quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn và nguyên tắc vô khuẩn phòng mổ
Việc thực hiện chống nhiễm khuẩn trong bệnh viện là vấn đề quan trọng không chỉ của bệnh viện mà còn của các quốc gia. Nguy cơ nhiễm khuẩn dễ làm cho bệnh viện – nơi chống nhiễm khuẩn trở thành nơi lây truyền bệnh nhiễm khuẩn. Vì vậy việc thực hiện quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn và nguyên tắc vô khuẩn trong phòng mổ là là vô cùng quan trọng. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
1. Vô trùng, vô khuẩn trong phòng mổ? Nguyên tắc vô khuẩn trong phòng mổ
1.1. Vô trùng trong phòng mổ
Vô trùng trong phòng mổ bao gồm tất cả các công việc được thực hiện để tạo ra điều kiện vô trùng cho cuộc mổ, giảm thiểu tối đa nguy cơ nhiễm trùng phẫu thuật.
Phòng mổ, bệnh nhân, kíp mổ là 3 lĩnh vực chính liên quan đến công việc này.
Xem thêm: Các Loại Phòng Sạch Lĩnh Vực Bệnh Viện . Trang bị khi vào phòng sạch . Áp lực dương phòng mổ . Tiêu chuẩn thiết kế phòng mổ . Tài liệu hệ thống HVAC

Về các vấn đề liên quan đến phòng mổ:
+ giá Thiết kế khu phẫu thuật phải theo quy định của bộ Y Tế. Tiêu chuẩn thiết kế giá Khoa phẫu thuật – Bệnh viện đa khoa: 52 TCN – CTYT 38, 2005.
+ Phòng mổ được bố trí xa nguồn ô nhiễm như giá Khoa truyền nhiễm, nhà xác, khu vệ sinh…
+ Có buồng phẫu thuật vô khuẩn và hữu khuẩn riêng biệt. Tường và nền nhà khu phẫu thuật phải nhẵn và không thấm nước.
+ Có buồng tắm và buồng thay quần áo cho kíp phẫu thuật
+ Diện tích buồng phẫu thuật: Diện tích tối thiểu 37 m^2. Với phẫu thuật tim, chỉnh hình, thần kinh: tối thiểu 58 m^2
+ Duy trì tối thiểu 15 luồng khí thay đổi mỗi giờ, ba trong số những luồng không khí đó phải là không khí sạch. Lọc tất cả không khí tươi và quay vòng lại bằng hệ thống lọc thích hợp.
+ Nhiệt độ và độ ẩm trong phòng phẫu thuật từ 22-25 ⁰C, và độ ẩm từ 50 – 60%.
Cần đóng kín toàn bộ cửa của phòng mổ trừ khi phải mở để di chuyển phương tiện, kíp mổ và bệnh nhân. Áp lực không khí trong phòng mổ cần hơi cao hơn bên ngoài để tránh bụi và vi khuẩn từ ngoài tràn vào.
+ Với phương tiện, dụng cụ trong phòng mổ:
– Giữ vô trùng tất cả các đường cáp, dây dẫn và ống của mọi phương tiện phòng mổ bằng các kẹp phù hợp. Khi cần mang vào trường mổ, các dụng cụ không vô trùng thì phải được bọc trong bao vô trùng.
– Phải khử trùng mọi dụng cụ và phương tiện dùng ở phòng mổ. Tùy theo đặc điểm cấu tạo của vật liệu chế tạo dụng cụ đó mà chọn phương pháp khử trùng thích hợp.
1.2. Nguyên tắc vô khuẩn, vô trùng trong phòng mổ
Các nguyên tắc vô khuẩn, vô trùng trong phòng mổ theo khuyến cáo của hiệp hội y tá phẫu thuật (AORN)
+ Nguyên tắc vô khuẩn trong phòng mổ 1: Về những người tham gia phải thực hiện các thao tác vô trùng:
– Kíp phẫu thuật gồm các thành viên vô trùng và không vô trùng, tất cả các thành viên phải mặc trang phục dành riêng cho phòng mổ, đội mũ đeo khẩu trang phẫu thuật.
– Các thành viên tham gia thực hiện phẫu thuật phải thực hiện nghiêm ngặt các bước rửa tay ngoại khoa, mặc áo phẫu thuật vô trùng để thiết lập các rào cản vi khuẩn bảo vệ bệnh nhân khỏi các vi khuẩn từ nhân viên tham gia kíp mổ.
+ Nguyên tắc vô khuẩn trong phòng mổ 2: Toan (ga) vô trùng được sử dụng để tạo ra một phẫu trường vô trùng
– Giảm thiểu sự di chuyển của các vi sinh vật từ khu vực không vô trùng đến các khu vực vô trùng.
– Được trải trên người bệnh nhân, các trang thiết bị trong khu vực vô trùng.
– Chỉ người đã mặc áo đi găng vô trùng được trải ga vô trùng
– Các ga vô trùng được trải cao hơn phòng mổ.
– Chỉ có bề mặt phía trên của ga vô trùng mới được coi là vô trùng.
+ Nguyên tắc vô khuẩn trong phòng mổ 3: Tất cả các vật tư, dụng cụ được sử dụng trong phẫu thuật phải vô trùng:
– Tất cả các dụng cụ, chỉ khâu, chất lỏng, vật tư, toan, ga phải được khử trùng.
– Trước khi sử dụng phải kiểm tra tính toàn vẹn của đóng gói và quá trình khử trùng ví dụ như chất chỉ thị màu.
+ Nguyên tắc vô khuẩn trong phòng mổ 4: Tất cả các vật tư sử dụng trong phẫu thuật phải được mở ra, đưa vào phẫu trường một cách vô trùng:
– Ví dụ cách người y tá chạy ngoài mở một gói gạc vô trùng bằng cách lăn vỏ bao trong tay mình để trình bày gói gạc vô trùng cho y tá dụng cụ. Hoặc khi rót chất lỏng vô trùng vào dụng cụ phẫu thuật: phải rót từ từ và cách xa dụng cụ đựng vô trùng.
+ Nguyên tắc vô khuẩn trong phòng mổ 5: Môi trường vô trùng được duy trì và theo dõi liên tục
– Duy trì và theo dõi môi trường vô trùng là trách nhiệm của nhân viên phòng mổ để giám sát và duy trì môi trường vô khuẩn.
– Khi có hành vi vi phạm sự vô khuẩn, phải có hành động ngay lập tức và thích hợp để giảm nguy cơ tiếp tục gây ô nhiễm. Nếu có nghi ngờ không vô trùng, phải xem nó là vô trùng.
– Các khu vực vô trùng nên được chuẩn bị càng sát cuộc mổ càng tốt, tránh thời gian phơi nhiễm của đồ vô trùng với môi trường bên ngoài.
+ Nguyên tắc vô khuẩn trong phòng mổ 6: Tất cả các nhân viên di chuyển xung quanh phòng mổ theo nguyên tắc để duy trì sự vô trùng của khu vực.
– Bệnh nhân là trung tâm của khu vực vô trùng, những người tham gia trực tiếp ca mổ chỉ được di chuyển từ khu vực vô trùng này đến khu vực vô trùng khác.
– Khi cần thay đổi vị trí, nhân viên mặc áo vô trùng phải giữ khoảng cách an toàn với người khác, phải di chuyển qua người mặc áo vô trùng bằng cách mặt đối mặt hoặc lưng đối lưng.
– Nhân viên không mặc đồ vô trùng luôn phải trong khu vực không vô trùng, duy trì với khu vực vô trùng một khoảng cách an toàn, không bao giờ di chuyển giữa hai khu vực vô trùng.
– Khi cung cấp các vật tư vô trùng đến khu vực vô trùng, người chạy ngoài phải giữ khoảng cách đến khu vực vô trùng khoảng 30 cm.
2. Quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn phòng mổ
Quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn phòng mổ bao gồm:
Quy trình 1 | Tổ chức kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện |
Quy trình 2 | Giám sát tổ chức và quản lý vụ dịch |
Quy trình 3 | Biện pháp cách ly phòng ngừa |
Quy trình 4 | Quy trình rửa tay |
Quy trình 5 | Quy trình sử dụng dụng cụ phòng hộ |
Quy trình 6 | Quy trình làm sạch, khử khuẩn, và tiệt trùng dụng cụ |
Quy trình 7 | Biện pháp thực hành viêm phổi bệnh viện |
Quy trình 8 | Biện pháp thực hành phòng nhiễm khuẩn vết mổ |
Quy trình 9 | Biện pháp thực hành phòng nhiễm khuẩn huyết bệnh viện |
Quy trình 10 | Biện pháp thực hành phòng nhiễm trùng tiểu bệnh viện |
Quy trình 11 | Biện pháp thực hành phòng nhiễm trùng da và mô mềm |
Quy trình 12 | Quy định kiến trúc, tổ chức và tiêu chuẩn tại các khoa lâm sàng |
Quy trình 13 | Nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh hợp lý |
Quy trình 14 | Quy trình phòng ngừa lây nhiễm HIV, Viêm gan B, Viêm gan C do nghề nghiệp |
Quy trình 15 | Quy trình quản lý đồ vải trong bệnh viện |
Quy trình 16 | Quy trình vệ sinh bệnh viện |
Quy trình 17 | Quy trình kiểm soát chất thải |
Trong bài viết trên, chúng tôi đã cung cấp những kiến thức cơ bản nhất về quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn và nguyên tắc vô khuẩn trong phòng mổ. Đây là vấn đề cơ bản và bắt buộc cho tất cả các bệnh viện và cơ sở y tế. INTECH là đơn vị chuyên tư vấn thiết kế và thi công phòng mổ sạch hàng đầu đảm bảo các tiêu chuẩn quốc tế. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để đảm bảo phòng mổ đạt đúng yêu cầu!